İstanbul Ticaret Borsası'ndan (İSTİB) yapılan açıklamaya göre, "Borsa Meydanı’nda Sektörler Konuşuyor" toplantısına katılan sektör temsilcileri, yağlı tohumlarda en önemli sorunun planlama olduğunu belirterek, üretim ve ithalata bağımlılıkla ilgili sorunların planlama ile aşılacağını ifade etti.
Webinar ortamında gerçekleştirilen, “Yağlı Tohumlar ve Bitkisel Yağ Sektöründe Sorunlar ve Çözüm Önerileri” başlıklı toplantıya; Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil, Trakya Birlik Genel Müdürü Hakan Çalen ve Oruçoğlu Yağ Üst Yöneticisi (CEO) ve Genel Müdürü Rıfat Tekbaş konuşmacı olarak katıldı.
Güvenilir Ürün Platformu Başkanı Gazeteci Celal Toprak’ın moderatörlüğünde gerçekleştirilen toplantının açılış konuşmasını İstanbul Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap yaptı. Kasap, yağlı tohumlar ve bitkisel yağlar sektörünün Türkiye’de yüksek potansiyeli olduğunu ifade ederek bu potansiyelin ortaya çıkmasını engelleyen sorunların ele alınacağını belirtti.
Kasap, Borsa Meydanı toplantılarında gıda sektöründeki sorunların tek tek ele alındığını hatırlatarak, "İstanbul Ticaret Borsası olarak, bu toplantılarda ortaya konan çözüm önerilerini Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) kanalıyla ilgili bakanlıklara iletiyor ve tarihe not düşmek amacıyla kitap olarak da yayınlıyoruz." ifadelerini kullandı.
Üretici, sanayici ve devlet ilişkileri bağlamında üretimi artırıcı öneriler sunan Oruçoğlu Yağ CEO'su ve Genel Müdürü Rıfat Tekbaş, yağlı tohumların stratejik bir ürün olduğuna dikkati çekerek, üretiminin bir üst kurulla düzenlenmesi gerektiğini belirtti. Tekbaş, "Önümüzdeki üç beş yılda ne üretileceğinin belirlenmesi gerekiyor. İthalata bağımlılığımızı azaltmak ve üretimimizi sürdürülebilir bir biçimde artırmak için bu önlemlerin alınması kaçınılmazdır." açıklamasında bulundu.
Bitkisel yağ sanayicilerinin ihtiyaç ve talepleri hakkında bilgiler veren Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil, son gelişmelerin dünyada tarımın ne kadar önemli olduğunu tekrar gösterdiğini belirterek, "Yağ, un ve şekerle beraber temel gıda maddeleridir ve her biri stratejik önemdedir." değerlendirmesinde bulundu.
Türk tarımının en önemli sorunun planlama olduğunu ifade eden Büyükhelvacıgil, "İnsan kaynağımız da teknolojimiz de yeterli olduğu halde planlama konusunda maalesef başarılı olamıyoruz. Bu, sürdürülebilir tarımı tehdit eden bir durum. Yağdaki temel sorunumuz da planlamadır. Biz çiftçisiyle, sanayicisiyle, tüketicisiyle, devletiyle bir arada, ortak çıkarlar için harekete geçmeliyiz. Uzun vadeli sözleşmeli tarım, sadece yağda değil tüm tarımsal ürünlerde yerleştirilmeli." bilgisini verdi.
Konuşmasında çiftçi talep ve beklentileri ile yağlı tohumlar üretimini artıracak önerilerini sıralayan Trakya Birlik Genel Müdürü Hakan Çalen ise ayçiçeğinin fiyatlama ve sektörel yapısal sorunları olduğunu belirterek, "Alım garantisi verilmesi sürdürülebilirlik için ilk şarttır” dedi.
Çiftçinin sürdürülebilir ve öngörülebilir bir gelir beklentisi olduğunu ifade eden Çalen, “Çiftçimiz geçen yılki fiyatlama ve kazanca göre ekim kararı veriyor. Doğru münavebe, doğru teknoloji ve doğru gübreleme ise sürdürülebilirliği belirliyor. Ayçiçeği üretimini artırmak için desteklerin çok önemi var.
Desteklerin cazip rakamlara yükseltilmesi gerekiyor. Yağlı tohumlara odaklanmış lisanslı depoculuğa yönelmeliyiz. Ayrıca alternatif yağlı tohumlarda üretim arttıkça tağşişe dikkat etmeliyiz. Ayçiçeği yanında ikinci bir alternatif ürünün yerleşmemesinin nedeni, alıcı bir kooperatif olmaması ve bir makro plan eksikliğidir. Planlamayla 2,5 milyon ton yıl Ayçiçek yağı üretimine ulaşabiliriz." ifadelerini kullandı.
