Zorlu: “Yeri yanlış, imalat yanlış, enerji düşük!”
Ortahisar Belediye Başkan yardımcısı Cüneyit Zorlu, AK Parti döneminde Mağmat Boğazı mevkiinde kurulan güneş enerjisi santralinin (GES) bulunduğu alana giderek incelemelerde bulundu. Zorlu, GES’in yapım sürecindeki hataları, hatalı kurulumu, yanlış yer seçimini gözler önüne serdi.
Zorlu, “Biz yatırıma karşı değiliz. 70,5 milyon TL’ye mal olan ve ödemelerini halen bizim yönetimimizin yaptığı bir yatırımın şartnameye uygun yapılmayışına karşıyız” dedi. GES’in belediye yönetimi tarafından henüz teslim alınmadığına da dikkati çeken Zorlu, “Bunun hesabını ilgili firma ile görüşeceğiz” diye konuştu.
Ortahisar Belediye Başkan Yardımcısı Cüneyit Zorlu, bir önceki Ortahisar Belediyesi yönetimi döneminde yapılan GES’le ilgili tartışmalar üzerine santralin bulunduğu bölgeye giderek eksikler ve hatalarla ilgili açıklamalarda bulundu.
YERİNDE İNCELEDİ VE HATALARI GÖSTERDİ
AK Partili siyasetçilerin yapımcı firmadan aldığı bilgilerle cevap vermeye çalıştığını ama bu bilgilerin eksik ve hatalı olduğunu söyleyen Zorlu, “Sayın Ahmet Metin Genç döneminde yapılan, güneş enerji santralimizi (GES) yerinde inceleyerek vatandaşlarımızı bilgilendirmek istedik. Burasıyla alakalı bir takım açıklamalarım oldu, bu açıklamalarımda da, yer seçiminin yanlış olduğundan ve verimin düşük olduğundan bahsetmiştim. Bazı arkadaşlar, yapımcı firmanın kendilerine verdiği belge ve bilgiler üzerinden bana cevap vermeye çalışmış. Ama verdikleri bilgilerin ne kadar yanlış ve hatalı olduğunu, direkt yerinde ispat ediyoruz. Bulunduğumuz bölgede normalde güneybatı ve güneydoğuya dönük olması gereken tesisimiz ne yazık ki tam ters istikamete bakıyor. Bunun şu sakıncası var; tesis yeterli güneşi zamanında alamıyor. Ayrıca bu tesisin düz bir alana kurulması gerekirken, düz olmayan bir arazide yapılmış. Bu yer bulma zorluğundan olabilir. Ama verimli enerji alamıyoruz. Ayrıca sıralı panellerden önde olanın gölgesi, arkadaki panelin üzerine düşürüyor. Bu da verimin düşmesine yol açıyor. Paneller devamlı güneş görse, mesela Gümüşhane’de olsa, Bayburt ovasında olsa, üretilen enerji 2-3 katına çıkacaktı. O yüzden yer seçiminin yanlış olduğunu söylüyorum” dedi.
“SAYIN KAVANOZ’UN PAYLAŞTIĞI GÖRSELLER AĞUSTOS AYINA AİT, BUGÜNE DEĞİL”
GES panellerinin üzerinin otlarla kaplandığına yönelik AK Parti Grup Başkanvekili tarafından yapılan açıklamalara da cevap veren Zorlu, bunun gerçeği yansıtmadığını belirterek, “Sayın Zeki Kavanoz buranın otlarla kaplı olduğunu belirtmiş! Etrafta bir tane bile ot göremezsiniz. Sayın Kavanoz’un paylaştığı görseller bugüne değil, Ağustos ayına aittir. Mevsim itibarıyla burada zaten ot yok, algı yaratmak için sosyal medyaya ve basın kuruluşlarına atılan görüntülerde yeşillik ve dikenlik var. Buranın temizliğini Ağustos sonu ve Eylül ayı itibarıyla Park ve Bahçeler Müdürlüğümüze yaptırmış ve verimin artmasının önündeki engelleri gidermeye çalışmıştık. Onların şimdi düşündüğünü biz daha önceden düşündük, zaten onlar hep bizden sonra düşünürler. Eğer görüntüler bugüne ait olsaydı o yapraklar yemyeşil değil sarı olurdu. Sayın Kavanoz da kendisine verilen görüntüler üzerinden algı oluşturmaya çalışmıştır fakat yanlış bilgilendirilmiştir. Bu da Sayın Zeki Kavanoz’a yakışmamıştır. Kendisini yanıltan görüntüleri verenlere de bunun hesabını sorması gerekir” diye konuştu.
“GES’İN KESİN KABULÜ YAPILMADI, BUNU İLGİLİ FİRMAYLA GÖRÜŞECEĞİZ”
Zorlu, GES’in yapım sürecindeki eksikleri ve imalat hatalarını da şu şekilde dile getirdi:
“Paneller çok sık yapılmış, panellerin en az 1-2 metre daha uzak olması gerekirdi. Bir panel neredeyse arkadaki panelin yarısı gölgelenmiş. Burada yapılan imalatta birçok eksik ve yanlış var. Tabii burada geçici kabul yapıldı kesin kabul yapılmadı, bunun hesabını ilgili firma ile görüşeceğiz. Ayrıca, buradaki invertörün altının da betonlanması gerekiyordu. Bu neden önemli; çünkü burada büyümesi muhtemel otlardan dolayı yangın çıkma olasılığı var. Burada civarda korumayı sağlayacak olan bir sistem var sözleşmede, buna göre; tel çitlerin yüksekliğinin 180 cm olması gerekiyor ama 150 cm yapılmış. Ayrıca bu çitin üzerinde olması gereken jiletli tel örgü yerinde yok. Direkler arası 250 cm olması gereken mesafe burada 310 cm bazı yerlerde ise 360 cm geliyor. Taban betonlamalarında da ciddi sorunlar var; 40-40 ve 50 cm genişliğinde hacmi olması gereken taban betonlaması standartlarına da uyulmamış. Bu ve bunun gibi birçok hata eksiklik ve yanlışlık var. Maliyeti düşürmek için bunlardan tasarruf etmişler. Ne yazık ki eski yönetim de bunu yakalayamamış ama sonuçta milli servet, vatandaşın parası burada heba edilmiş. Şimdi de dönüyorlar bize, ‘yapılan işe bir defa da teşekkür edin’ diyorlar teşekkür ediyoruz ama eksikleri de ortaya koymak gerekiyor”
“BU BÖLGE HEYELAN BÖLGESİ”
Yapılan eksiklerin ve hataların takip edilmediğini, ‘yapımcı firmanın korunduğuna yönelik bir izlenim oluştuğunu’ ifade eden Zorlu açıklamalarını şöyle sürdürdü:
“Bu bölge heyelan bölgesi aşağısından büyük yarıklar var, zemin hareket ediyor. Yağmur suları da geldiğinde burayı üstten aşağıya doğru sürüklüyor. Yanlış yere yapıldığı da buradan açık açık görünüyor. Bazı noktalarda da ayakların sağlam zeminlere oturtulmadığı, birçok ayağın gelen yağmur sularıyla boşa düştüğü görülüyor. Bizim arkadaşlarımız da onları sağlamlaştırmak için şimdiden uğraşıyor. Bu bizim görevimiz değil, yapanın ve yaptıranın sorumluluğundadır.
“SU HATTI OLMASI GEREKİRKEN, O DA YOK…”
“Ayrıca buranın en büyük problemi, burada su yok. Sözleşmede bin 100 metre su hattı var ama burada su yok, yapılması gerekiyordu fakat yapılmadı. Biz belediye olarak buraya vidanjörlerle su getirmeye çalışıyoruz. Burada sözleşmedeki su hattının neden yapılmadığını hem arkadaşlara hem de yapımcı firmaya soruyorum. Neden bunun arkasında durulmadı? Bu da sorgulanması gereken işlerden birisi. Sanki yapımcı firma burada korunmuş gibi bir izlenim ediniyorum. Su hattı çekilmesinin neden önemli olduğunu da ifade edeyim. Kuşlar gelip bu panellerin üzerine pisliyor ve bunun temizlenmesi lazım. Elektrik mühendisi arkadaşlarımın ifade ettiğine göre bu pisliklerin buradaki varlığı yüzde 30 enerji kaybına neden oluyor. Arkadaşlarımız bunu temizliyor ama her gün bunu temizleme şansımız yok çünkü taşıma suyla değirmen döndürüyoruz. Buradaki su hattının neden yapılmadığını da sorgulamak gerekiyor. Sayın Kavanoz buna da bir cevabınız varsa, sizden bekliyorum.”
“ZEMİN VE PANELLER ARASINDAKİ YÜKSEKLİK HATASI, ENERJİ ÜRETİMİNİ DÜŞÜRÜYOR”
GES’in yapım sürecindeki bir başka önemli hatanın da, zemin ve paneller arasındaki yükseklikle ilgili olduğunu kaydeden Zorlu, bunun hangi olumsuz neticelere yol açtığını şu şekilde anlattı:
“Panellerin kenarlarındaki zemin ve panel arasındaki yüksekliğinin 50 cm olması lazım ama birçok noktada 30-40 cm. Bu neden önemli çünkü kar yağıyor, kar kalınlığı da yükselince bu paneller kar altında kalıyor. Enerji üretimi de neredeyse yüzde 20’lere yüzde 10’lara düşüyor. Buna da dikkat edilmemiş. Yani baştan savma bir imalat yapılmış. Yeri yanlış, imalat yanlış, enerji düşük.”
“GES’İN KENDİNİ 4 YILDA AMORTİ EDECEĞİ SÖYLEMLERİ, GERÇEK DEĞİL! ALGI YAPILIYOR”
AK Partili bazı isimlerin “GES’in kendini 4 yılda amorti edeceği ve yıllık 200 milyon TL gelir getireceğine” yönelik söylemlerin kesinlikle gerçeği yansıtmadığını, tamamen algı oluşturmak amaçlı olduğunu vurgulayan Zorlu, şöyle konuştu:
“Sayın Ahmet Metin Genç hem yapım aşamasında hem de öncesinde buranın 4 yılda kendini amorti edeceğini belirtmişti. Şimdi 4 yılda değil de 7-8 yılda amorti edeceğini söylüyorlar. Evet, biz de aynı şeyi söylüyoruz. Sayın Kavanoz açıklamanızda bana cevaben ‘yaptırılan raporlarda 3-4 yıl diye bir ifade yoktur’ diyorsunuz evet raporlarda olmayabilir ama sayın Ahmet metin Genç’in başkanlığı döneminde Ortahisar Belediyesi’nin ana sayfasına koyduğu GES projesiyle ilgili görselde, ‘santralin 4 yılda maliyetini amorti etmesini planlıyoruz’ diyor. Biz bunu boşuna söylemedik, kendi beyanatınız, kendi açıklamanızdır. Yine de yapanlara teşekkür ediyoruz ama yapan da, yaptıran da acemiydi, sonuç ortada! Sayın Selahattin Çebi’ye de buradan birkaç sözüm var; kendisi buradaki yıllık gelirin 200 milyon TL olduğunu söylemişti. Şimdi 20 milyon olur mu olmaz mı? Olmayacağı aşikar! 10 ila 15 milyon arasında bir gelir elde edeceğimiz öngörülüyor. Yani kendileri bu konuda da algıya devam ediyor. 200 milyon lira dediğiniz yerde şimdi 20 milyon lirayı da kabul ediyorsunuz ama o da olmayacak sayın Kavanoz. Neresinden tutarsak elimizde kalıyor.”
“SÖZLEŞMEDE OLMASINA RAĞMEN PARATONER KURULMADI”
İmalat sürecinde sözleşmeye uyulmadığını, yapılması gerekenlerin de yapılmadığını anlatan Zorlu, bir başka önemli eksikliğin de santralde paratoner bulunmaması olduğunu belirterek, “Sözleşmede olmasına rağmen paratoner yapılması gerekiyordu o da yapılmadı. Bu bölge en yüksek ve manyetik enerjinin en fazla olduğu yer, burada yıldırım düşmesi oldu ve iki tane invertörümüz yandı bunların da 500 bin TL’ye yakın bir maliyeti oldu. Bu zararı da biz karşıladık. Şimdi de paratoneri yapmak ya da yaptırabilmek için çalışmalarımız devam ediyor. Bu da tabi yapımcıların bir eksikliği yaptıranların da kontrolsüzlüğünün göstergesidir” diye konuştu.
“70,5 MİLYON TL’YE MAL OLAN GES’İN ÖDEMELERİNİ BİZ YAPIYORUZ, HER AY HAK EDİŞLERİMİZDEN KESİLİYOR”
Zorlu, GES’in parasının şimdiki belediye yönetimi tarafından ödendiğinin altını çizerek şöyle konuştu:
“Biz her zaman iyi niyetliyiz, yapılanları takdir eder, değer veririz. Yapılmıştır, bize de katkısı vardır ama 70,5 milyon gibi bir maliyeti olan bir yerden bahsediyoruz. Hala bunun borcunu ödemek zorundayız. İller Bankası bunu her ay hak edişimizden, paylarımızdan kesiyor. Bu zor imkanlarla ödemeye çalışıyoruz. SSK hacizleri, vergi hacizleri geldi, onlar da bizden kesilecek. Buna rağmen bunu ödemeye çalışıyoruz ama 20 milyon lira yıllık gelir beklerken, ne yazık ki 10-15 milyonda kalıyoruz ve bu tür eksikleri de tamamlamaya çalışıyoruz. Bu yanlıştı, doğru değildi. Bunu da savunmak AK Parti’ye yakışmıyor. Hele de sayın Zeki Kavanoz, size hiç yakışmıyor. Sayın Selahattin Çebi de bunu yaptı ama durumu ortada.”